Khi nhận thức về dấu chân sinh học do tác động của ngành du lịch trở nên ngày càng mạnh mẽ, chúng tôi đã tìm ra cách để xê dịch bền vững hơn. Chào mừng bạn đến với du lịch chậm – xu hướng du lịch cho thập kỉ mới.

Du khách có thể cưỡi ngựa Lusitanos thuần chủng trên khắp Finca La Donaira. Ảnh: Anna-Maria Indra.

Chào mừng bạn đến với du lịch chậm – xu hướng du lịch cho thập kỉ mới.

Trên Finca La Donaira, Tây Ban Nha, điều này thể hiện rõ ràng. Du khách cưỡi ngựa Lusitanos thuần chủng, đi qua những cánh đồng rộng lớn, thăm các trung tâm giáo dục về vườn rừng sinh thái và nuôi ong tự nhiên. Đây không chỉ là một chuyến đi; đó là một cơ hội để hiểu cách con người và thiên nhiên sống hòa hợp. Alice Daunt, người sáng lập Daunt Travel, công ty chuyên thiết kế trải nghiệm du lịch cá nhân hóa cho khách hàng cao cấp, nhấn mạnh: “Bạn càng hòa mình vào điểm đến bao nhiêu, bạn càng bị mê hoặc bởi nó bấy nhiêu.”

“Bạn càng hòa mình vào điểm đến bao nhiêu, bạn càng bị mê hoặc bởi nó bấy nhiêu.”

Những hành trình do Daunt thiết kế không chạy theo số lượng địa điểm, mà tập trung vào chất lượng trải nghiệm. Một tuần đạp xe trên cung đường vắng ở Transylvania, dạo qua cánh đồng hoa dại của vùng nông thôn xa xôi, ngủ trong những ngôi nhà thế kỷ 18 của người Saxon hay đi bộ qua miền Bắc Hy Lạp, Armenia hay Georgia, bên cạnh một cựu tướng quân Anh để nghe kể về lịch sử của vùng đất – tất cả đều minh họa triết lý này.

Finca La Donaira giúp du khách biết về các kỹ thuật canh tác bền vững bao gồm mô hình vườn rừng sinh thái và nuôi ong tự nhiên.

Ở Anh, Christopher Wilmot-Sitwell, đồng sở hữu và Giám đốc Cazenove + Loyd, cùng cộng sự Henrietta Loyd, đã đi tiên phong trong hành trình du lịch đặt văn hóa và bảo tồn làm trọng tâm. Họ tổ chức những chuyến đi bộ dài qua Zambia, với lều siêu nhẹ, không có các chuyến bay nội địa, để giảm thiểu tác động môi trường. “Đi ít hơn, nhưng dành nhiều thời gian hơn cho mỗi điểm đến,” Wilmot-Sitwell chia sẻ. “Đó là chìa khóa của những trải nghiệm tuyệt vời. Khách hàng muốn được như vậy.”

Từ Nam Mỹ đến châu Âu, mô hình này đang dần lan tỏa. Tại Brazil, khu bảo tồn tư nhân Ibitipoca ở Minas Gerais, do nhà báo Renato Machado quản lý, mở ra hành trình đi bộ dài qua những ngôi làng và khu nhà bị bỏ hoang, phục hồi thành các cụm nhà cho khách. Mỗi tối, du khách nghỉ tại một căn nhà khác nhau, thưởng thức thực phẩm tại vườn, ngủ trên giường chiếu giản dị và sinh hoạt cùng người dân địa phương – trải nghiệm mang lại sự kết nối sâu với văn hóa bản địa và hệ sinh thái rừng Đại Tây Dương xung quanh.

Một Bluchouse trong danh sách Prior Nomadic tại Pháo đài Ahilya ở Maheshwar, Ấn Độ. Ảnh: Andrea Gentl.

Tại Tây Ban Nha, Hacienda de San Rafael, gần Jerez de la Frontera, kết hợp với nhà tự nhiên học Oliver Rampley để tổ chức những chuyến thám hiểm rừng theo dõi các loài linh miêu quý hiếm. Điện thoại được giữ lại, và du khách học cách cảm nhận nhịp điệu tự nhiên: ánh sáng, nhiệt độ, hành vi động vật. Tương tự, Finca La Donaira không chỉ là điểm cưỡi ngựa; nó còn là nơi học về mô hình canh tác bền vững, nuôi ong và duy trì hệ sinh thái địa phương.

Ở Scotland, dự án Wildland của Anders và Anne Holch Povlsen áp dụng mô hình “High Slow” trên diện tích gần 900 km² từ Cairngorms tới bờ biển phía bắc. Các dự án phục hồi di sản, bao gồm Killiehuntly Estate và Kinloch Lodge, kết hợp nội thất Scandinavi hiện đại, chòi nghỉ và hệ thống năng lượng tái sử dụng. Những thiết kế mới tinh tế, hài hòa với cảnh quan, cho phép du khách trải nghiệm thiên nhiên và lịch sử mà không làm gián đoạn sự nguyên sơ của vùng đất.

Biểu diễn tại lễ kỷ niệm Holi ở Jaipur. Ảnh: Andrea Gentl.

Tại châu Âu, sự dịch chuyển tương tự cũng xảy ra trong ngành du lịch. Những vùng đất hoang dã kéo dài từ Rumani đến Andalucía đang ngày càng thu hút sự quan tâm từ cộng đồng. Giữa những khu rừng già bắt đầu xuất hiện những nhóm khách sạn nông thôn, vừa làm giàu trải nghiệm tâm hồn cho du khách phương xa, vừa bảo vệ sự phát triển tự nhiên của rừng.

Du lịch chậm không chỉ là di chuyển; đó còn là câu chuyện văn hóa được kể và cảm nhận qua con người và công trình. Melissa Biggie Bradley (Town & Country Travel) ra mắt dịch vụ Indagare, nơi các biên tập viên trở thành hướng dẫn viên, truyền tải vẻ đẹp và tình yêu xê dịch qua workshop thủ công, bài chia sẻ và trải nghiệm thực tế với gia đình địa phương. Nancy Novogrod (Travel + Leisure, House & Garden) sáng lập Culturati Travel Design, chuyên thiết kế hành trình cá nhân để du khách gặp gỡ nghệ nhân, đầu bếp, kiến trúc sư từ Tel Aviv đến Kyoto.

David Prior, đồng sáng lập Prior Club, đưa ra khái niệm “Nomadic Clubhouses”, liệt kê khách sạn và trải nghiệm độc đáo tại địa phương. Ví dụ: lễ Holi trong cung điện hoàng gia Jaipur, trải nghiệm cư dân tại khách sạn Garzón ở Uruguay, lễ hội người chết ở Oaxaca, Mexico hay hành trình ẩm thực Paris cùng đầu bếp nổi tiếng địa phương. Theo Prior: “Không quan trọng bạn ở đâu. Quan trọng là cách bạn trải nghiệm nó, cùng ai, và theo nhịp điệu của chính bạn.”

Glenfeshie là một trong 12 dự án của Wildland.

Ẩm thực và nông nghiệp bền vững cũng đóng vai trò trung tâm. Tại Sicily, Tenuta Regaleali, của dòng họ Tasca d’Almerita, triển khai Cook the Farm, khóa học kéo dài hai tháng dạy làm phô mai, chăn cừu, thu hoạch nho, xay lúa mì, và sản xuất rượu bền vững. Các phiên bản rút ngắn một tuần dành cho những du khách không có nhiều thời gian. Năm 2020, một chương trình tương tự sẽ ra mắt trên bờ biển Aegean, Thổ Nhĩ Kỳ, với tham vọng mở rộng ra toàn Địa Trung Hải. Anna Tasca Lanza, người sáng lập, nhấn mạnh: “Chúng tôi giúp du khách tập trung vào những vấn đề đúng, và mang đến những công cụ để hình thành phong cách ẩm thực bền vững, dù họ trở về quê hương.”

Ở Tây Ban Nha, chương trình tình nguyện dài vài tháng tại La Donaira cho phép bốn đến tám tình nguyện viên cùng làm vườn, hái ô liu, hoặc dọn dẹp phòng để đổi lại trải nghiệm sâu sắc về đời sống trang trại và văn hóa địa phương.

Bữa sáng tại Glenfeshie.

Du lịch là câu chuyện về văn hóa, được kể và cảm nhận qua cách những nghệ sĩ và người tạo dựng thể hiện trên công trình kiến trúc hay lễ hội vùng miền. Từ Rio đến Cape Town hay Mumbai, những câu chuyện được kể và cảm nhận chậm như thế đang ngày càng phát triển. Có lẽ không mấy ngạc nhiên khi những người kể chuyện giỏi nhất xuất thân là phóng viên và biên tập viên.

Khung cảnh gần Kinloch Lodge, một dự án khác thuộc sở hữu của Wildland. Ảnh: Martin Kaufmann.

Điều đặc biệt của du lịch chậm là kết nối sâu với thời gian và nơi chốn. Không cần di chuyển liên tục, không cần lịch trình dày đặc, nhưng mỗi trải nghiệm đều đậm chất, đủ để giữ du khách bận rộn trong cảm giác thư thái và đầy đủ. Đây là sự giao thoa giữa con người, ẩm thực, văn hóa và thiên nhiên, nơi mỗi khoảnh khắc trở thành một câu chuyện đáng nhớ.

Từ Tây Ban Nha, Scotland, Brazil đến Sicily, Thổ Nhĩ Kỳ, du lịch chậm đang viết lại cách chúng ta tiếp cận thế giới. Giá trị không đo bằng số lượng địa điểm mà bằng cách chúng ta cảm nhận, kết nối và học hỏi. Những hành trình này nhắc nhở: đi chậm, ngắm nhìn, lắng nghe, và để mỗi bước chân kể câu chuyện riêng.

Tenuta Regaleali ở Sicily cung cấp chương trình học nghề nông nghiệp Cook Farm Farm kéo dài hai tháng. Ảnh: Antonio Pistillo.

Bông cải được trồng trong vườn của Cook the Farm. Ảnh: Elke Talbot.