Mỗi độ thu về, khi lá bắt đầu chuyển đỏ và gió heo may khẽ lùa qua những con phố, trái hồng cũng vào mùa chín rộ — mang theo vị ngọt thanh đặc trưng cùng những câu chuyện văn hoá kéo dài qua nhiều thế kỷ.

Ở Nhật Bản, người ta thường trồng cây hồng trước nhà như một biểu tượng may mắn. Khi thu đến, những chùm hồng đỏ rực treo lơ lửng trên cành trơ trụi tạo nên khung cảnh rất đặc trưng, gợi nhớ nhịp điệu mùa màng đã trở thành một phần ký ức tập thể. Dù gắn bó mật thiết với xứ sở hoa anh đào, trái hồng thực ra có nguồn gốc từ Trung Quốc, và ngày nay được trồng rộng rãi ở Hàn Quốc, Tây Ban Nha, Brazil hay California.

Hồng khô, hay hoshigaki, hình thành một lớp phấn trắng khi đường tự nhiên trong quả kết tinh. Ảnh: Shutterstock

Hai giống phổ biến nhất là Fuyu — tròn bẹt, giòn ngọt như bí ngô mini — và Hachiya có hình quả sồi, cần chín mềm mới đạt được độ dẻo ngọt đặc trưng. Ngoài ra còn có những giống đặc sắc như Tsurunoko (hồng chocolate) với phần thịt nâu sẫm, hay Hyakume mọng nước được ưa chuộng trong nhiều món tráng miệng.

Hồng Đà Lạt vào mùa thu. Ảnh: Thanhnien

Theo SCMP, trái hồng không chỉ đơn giản là ăn tươi. Ở New York, đầu bếp Christine Wong thường làm chutney cay từ hồng để kết hợp với rau củ nướng, hoặc biến chúng thành nhân bánh trung thu tuyết độc đáo. Tại Hàn Quốc, YouTuber Maangchi lại mang đến cảm hứng lễ hội với món gotgam-danji – hồng khô nhồi hạt dẻ, óc chó và mứt yuzu, vừa thanh tao vừa cầu kỳ.

Món caprese với hồng của Penryn Orchard Specialties. Ảnh: @penrynorchard/Instagram

Đặc biệt, nghệ thuật hoshigaki của Nhật Bản — hồng treo sấy khô — là minh chứng cho sự kiên nhẫn tinh tế. Sau khi được gọt vỏ, những trái hồng được treo lên và xoa bóp mỗi ngày, để đường dần kết tinh thành lớp phấn trắng mịn phủ bên ngoài. Thành phẩm là những trái hồng khô dẻo ngọt, thơm thanh, thường được thưởng thức cùng trà xanh hoặc phô mai xanh.

Thu hoạch hồng Đà Lạt, ảnh: Thanhnien

Theo Thanhnien, “Ở Đà Lạt còn có loại hồng giòn tự nhiên, hái từ trên cây xuống ăn trực tiếp luôn, không cần ủ hơi, loại này rất khó trồng và còn rất ít ở Đà Lạt, chỉ kéo dài trong khoảng 1 tháng là hết mùa nên giá thành cao. Mọi người hay bị nhầm hồng giòn tự nhiên không cần ủ hơi của Đà Lạt với hồng Fuji vì thoạt nhìn khá giống. Nhưng hồng Đà Lạt giòn hơn, còn Fuji ăn sẽ cảm giác mềm, bột hơn”.

Tại Việt Nam, Miên Sài Gòn cũng từng giới thiệu món đá bào hồng Đà Lạt – Miền Trung, sử dụng nhiều loại hồng địa phương như hồng vuông chín mềm, hồng giòn cắt khoanh và hồng treo gió — một thức quà mùa thu đặc trưng của xứ lạnh Đà Lạt.

Ảnh: Miên Sài Gòn

Từ truyền thống đến hiện đại, từ những vùng quê Á Đông đến các đô thị lớn, trái hồng vẫn giữ nguyên sức hấp dẫn nhờ hương vị tinh tế, giá trị dinh dưỡng cao và khả năng biến hoá đa dạng trong ẩm thực. Nhỏ bé nhưng rực rỡ, hồng chính là “trái tim ngọt ngào” của mùa thu — một biểu tượng giao thoa giữa ký ức, thiên nhiên và sáng tạo đương đại.

Theo: SCMP, Thanhnien